Informacja ogólna - BIG-i: Już w styczniu 2003 r. w Polsce ma obowiązywać Ustawa o Wymianie Informacji Gospodarczej. Przedsiębiorcy zyskają narzędzie, dzięki któremu problemy z zatorami płatniczymi i wyłudzeniami powinny zostać ograniczone a obrót gospodarczy stanie się bezpieczniejszy. Ustawa ma na celu regulację przetwarzania danych o nieterminowym regulowaniu należności zarówno przez osoby fizyczne jak i podmioty gospodarcze. Dzięki działaniom BIG-ów, firmy będą mogły znacznym stopniu ograniczyć ryzyko i mieć wpływ na minimalizację kredytów trudnych.
Obecnie w Polsce zgodnie z prawem można przetwarzać dane o zadłużeniu podmiotów gospodarczych, nie można tego robić o osobach prywatnych. Jedynie banki były w pozycji uprzywilejowanej ponieważ mogły wymieniać się danymi o zadłużeniu osób prywatnych. Biura informacji gospodarczej działają we wszystkich rozwiniętych krajach gdyż wyłudzenia i nadmierne zadłużanie się nie jest domeną tylko polskiej gospodarki i Polaków. Na kilka tygodni przed wejściem ustawy zarówno firmy jak i osoby mają dużo praktycznych pytań, na które postaramy się odpowiedzieć.
Czy nie będzie to kolejny niesprawny urząd?
Ustawa przewiduje, że będzie to działalność komercyjna a nie kolejny urząd państwowy. Biura będą jednostkami samofinansującymi się. Za usługi będą płacić tylko podmioty korzystające z usług a nie wszyscy obywatele.
Kto będzie mógł założyć Biuro Informacji Gospodarczej?
Teoretycznie nie ma ograniczeń. Trzeba jednak już przed zarejestrowaniem firmy zapewnić kapitał na poziomie minimalnym 1 mln euro. Fachowcy oceniają, że przygotowanie systemu przetwarzającego dane zgodnie z wymogami ustawy to kolejnych kilka mln zł. Biura informacji gospodarczej będą w działać w formie spółek akcyjnych. W nazwie będzie także musiała znajdować się informacja -Biuro Informacji Gospodarczej.
Czym będzie się różnić zakres informacji dostarczanej prze BIG-i od informacji przygotowywanej przez wywiadownie, które są znane polskim firmom?
Wywiadownie przygotowują pełne raporty dotyczące wiarygodności podmiotów gospodarczych. Sprawdzają czy dany podmiot jest zarejestrowany, gdzie, kto jest udziałowcem, kto ma prawo reprezentacji firmy, bilanse i rachunki wyników, obroty. Wywiadownie docierają do danych z ogólnodostępnych i do firmy sprawdzanej. BIG-i skupią się jedynie na opóźnionych płatnościach. Te informacje będą pochodzić tylko od wierzycieli-dostawców towarów i usług.
Czy jest to działalność nowa?
We wszystkich rozwiniętych gospodarkach istnieje możliwość sprawdzenia zarówno osób prywatnych jak i firm. KSV w Austrii prowadzi taką działalność już od kilkunastu lat. Podobną działalność prowadzi Schuffa, Criff Experian, Equifax. W Stanach funkcjonuje ok. 300 biur.
Co zatem z istniejącymi programami wymiany danych przez kancelarie, firmy windykacyjne czy obrotu wierzytelnościami?
Z pewnością wiele z tych inicjatyw zniknie gdyż podmioty prowadzące nie będą w stanie przekształcić w BIG-i lub nie będą chciały zrezygnować ze swojej działalności podstawowej. Ustawa wymaga aby BIG nie zajmował się żadną inną działalnością poza udostępnianiem informacji gospodarczej.
Jak często może dochodzić do pomyłek?
W Austrii, gdzie KSV IS prowadzi działalność typową dla biura Informacji Gospodarczej liczba reklamacji waha się na poziomie 0,1%. Ustawa wymaga wykupienia ubezpieczenia OC przez BIG-i.
Kto będzie mógł zamawiać raporty w BIG-ach?
Informacje o podmiotach gospodarczych będą udostępniane zarówno osobom fizycznym jak i podmiotom gospodarczym. Natomiast informacje o zadłużeniu osoby prywatnej będą udostępniane jedynie tym podmiotom, które są wymienione w ustawie i mają podpisaną stosowaną umowę z BIG-iem. Nie przewiduje się jednak możliwości aby osoba prywatna mogła sprawdzić inną osobę prywatną. Natomiast osoba prywatna będzie mogła sprawdzić przedsiębiorcę
Czy w bazach BIG znajdą się informacje o zadłużeniu wobec zakładów elektrycznych i gazowniczych?
BIG-i z pewnością o takie informacje będą zabiegały. Z kolei dostawcy gazu czy energii powinni być zainteresowani przekazywaniem danych do BIG-ów ze względu na możliwość poprawy dyscypliny płatniczej odbiorców (fakt poinformowania w korespondencji o przekazaniu informacji o zadłużeniu do BIG-u) i ograniczenia kosztów związanych z windykacją.
Jaki będzie zakres przetwarzanych danych identyfikujących dłużnika?
W przypadku firm będzie to: oznaczenie, siedziba, numer, pod którym podmiot jest zarejestrowany, NIP, REGON, imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organów zarządzających, prokurentów i pełnomocników podmiotu
W przypadku osób fizycznych:
- Imiona i nazwisko,
- adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy,
- PESEL (jeżeli został nadany),
- seria i numer dowodu osobistego lub innego dokumentu tożsamości,
- data urodzenia.
- jeśli osoba fizyczna jest przedsiębiorcą - także oznaczenie, siedziba, NIP, REGON, numer rejestrowy
A jaki będzie zakres przetwarzanych danych o zobowiązaniach?
Tytuł prawny, kwota i waluta, termin powstania, kwota zaległości, termin powstania zaległości stan postępowań dotyczących zobowiązania, w tym informacja o orzeczeniach sądowych informacja na temat kwestionowania przez dłużnika istnienia całości lub części zobowiązania.
Jakie muszą zostać spełnione warunki aby informację o zobowiązaniu można było przekazać do biura informacji gospodarczej?
Musi zostać spełnionych kilka warunków:
- zobowiązanie powstało z tytułu umowy o kredyt konsumencki, umowy o przewóz osoby w regularnej komunikacji publicznej lub umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej przez dwóch przedsiębiorców
- kwota zobowiązania wynosi co najmniej 50 EURO - w przypadku umów o kredyt konsumencki lub o przewóz osób lub 200 EURO - w przypadku zobowiązania dwóch przedsiębiorców (wg średniego kursu NBP)
- świadczenie jest wymagalne od co najmniej 60 dni
- upłynęło co najmniej 21 dni od wysłania przez przedsiębiorcę listem poleconym, na adres wskazany przez konsumenta do korespondencji lub adres zameldowania konsumenta na pobyt stały lub czasowy, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania informacji do biura, z podaniem nazwy i adresu biura, któremu dane będą przekazane oraz zakresu tych danych
- każdy klient musi zostać poinformowany o zamiarze przekazania danych do biura- informacja taka powinna zawierać dane biura,- nazwę i adres biura.
KSV Information Services Sp. z o. o. jest spółką z austriackiej grupy Kreditschutzverband von 1870 (KSV). KSV w Austrii poza badaniem wiarygodności podmiotów gospodarczych dostarcza także raportów o wiarygodności osób fizycznych. KSV jest operatorem wymiany danych pomiędzy bankami austriackimi oraz innymi przedsiębiorstwami w tym operatorów GSM.
KSV IS w Polsce, jako niezależny operator, prowadzi ogólnopolski projekt wymiany informacji o niesolidnych kontrahentach (Rejestr Dłużników Handlowych WWW.RDH.PL). Organizuje i prowadzi Branżowe Projekty Wymiany Informacji Kredytowej. Na bazie informacji z rejestru prowadzi usługę Monitoringu płatności czyli powiadamiania o pojawieniu się negatywnych wpisów nt. wskazanego kontrahenta. Wymiana informacji o niesolidnych kontrahentach pozwala zmniejszyć wartość należności przeterminowanych, należności nieściągalnych, liczby wyłudzeń i ograniczyć wszystkie inne koszty związane z obsługą niesolidnych kontrahentów. Obecnie w naszym Rejestrze znajduje się ponad 135 tys. informacji negatywnych.
_____________________________
Iwona Janeczek